Bu yazımızda otonom araç teknolojisinin ne olduğuna yer veriyor, otonom araç teknolojisi ve otonom sürüş aşamalarına değiniyoruz.
Otonom araç teknolojisi, araçların herhangi bir insan kontrolü olmadan veya çok az insan desteği olarak gidebilmesini sağlaya teknolojidir. Otonom araç teknolojisinde Tesla çok önemli işler yapmıştır ve günümüzde de otonom araçların daha iyi bir hale gelebilmesi açısından çalışmalar yapılmaktadır.
Şerit takip sistemi, acil fren desteği, hız sabitleyici gibi özellikler de aslına bakarsanız otonom araç teknolojisinin bir parçasıdır ancak otonom sürüş seviyeleri farklılıklar arz edebilir ve bu hususun da göz önüne alınması gerekir.
Uluslararası Otomotiv Mühendisleri Topluluğu’nca otonom sürüş seviyeleri aşağıdaki gibi sınıflandırılmış durumdadır :
- 0. Seviye : Otonom Olmayan Sürüş
- 1. Seviye : Sürücü Yardımı
- 2. Seviye : Kısmi Otonom Sürüş
- 3. Seviye : Şartlı Otonom Sürüş
- 4. Seviye : Yüksek Otonom Sürüş
- 5. Seviye : Tam Otonom Sürüş
İlk üç seviyede sürücünün aracı kullanması gerekmektedir. Yani fren, direksiyon ve gaz sürücünün kontrolü altında bulunmaktadır. Otonom sürüş özelliklerinin kullanımından kaynaklı olmak üzere sürücünün ayağının pedalda olmaması veyahut direksiyonu tutmaması halinde dikkatlerinin tamamen yolda olması gerekmekte ve olası bir durumda müdahalede bulunulması gerekmektedir. İkinci üç seviyede ise otonom sürüş özellikleri devrede olduğu taktirde sürücü koltuğunda oturuyor olsa dahi aracı sürmesine gerek olmamaktadır.
İlk seviye olan sürücü yardımında sürücü 0. Seviye sürüşten farklı olarak çok az yardım almaktadır. Örneğin frenleme veya yönlendirme yardımları alabilir. Birinci seviyede araçlar adaptif hız sabitleyici veya şerit takip sistemi barındırmaktadır ve böylece sürücüye kısmi destek söz konusudur.
İkinci seviyede araçlar kendi kendilerini sürebilir ancak sürücünün mutlaka gözetmen olması gerekir. Şerit takip sistemi, hız sabitleyici yer alan araçların uzun süre destek almadan otonom çalışması mümkündür.
Üçüncü seviyede şartlı otonom sürüş söz konusudur. Sürücü aracın pedallarına dokunmaz ve direksiyonu çevirmeksizin sürüş deneyimi yaşar. Bu özellikle yoğun trafiğe sıklıkla giren araçlar için çok iyi bir özellik olarak öne çıkmaktadır.
Dördüncü seviyede araçlar üçüncü seviyeye ek olarak pedal ve direksiyon içermez. Araçta sürücü de yer almayabilir. Coğrafi bir sınırlamayla sınırlı olup yerel otonom toplu taşıma araçları ve taksilerin bazıları yüksek otonom sürüş seviyesindedir.
Beşinci seviyede ise tam anlamıyla otonom sürüş söz konusudur. Dördüncü seviyeye ek olarak coğrafi bir sınırlama olmaz ve dünyanın her yerindeki yollarda olabilirler.